Actiekader Dekoloniseer Erfgoed

Erfgoed bewust duurzaam maken voor volgende generaties:

Kennisproductie minder eurocentrisch maken

Koloniale sporen bannen uit uit ons cultureel erfgoed en tradities

Breng de stem van doelwitten van racisme binnen in ons erfgoed

 

Acties rond het minder eurocentrisch maken van kennisproductie

We vragen een continue dekolonisering van het leerplan. Deelnemen aan en versterken van lopende gesprekken in universiteiten over het gebrek aan billijke toegang en vertegenwoordiging, alsmede de epistemische verschuiving – de manier en het kader – in kennisverwerving en leren, van etnocentrisme naar pluralisme.

Het uitpakken van onderliggende betekenissen van terminologieën en labels - taal is een van de meest veerkrachtige koloniale monumenten vandaar dat het noodzakelijk is om dit "onzichtbare" monument te ontmantelen. Dit monument verbergt zich in het volle zicht in terminologieën die onbewuste vooroordelen in stand houden, in labels die gebruikt worden voor ‘geracialiseerde’ bevolkingsgroepen, in de manier waarop in beleidsformulering  gesproken wordt in ‘verouderde’ wettelijke kaders.

Acties rond het bannen van koloniale sporen uit ons cultureel erfgoed en tradities

Werken rond het sneller herkennen van koloniale beeldvorming en deze actief weren. Bescherming van levend cultureel erfgoed zoals Sinterklaas en zijn hulpje – Zwarte Piet – wordt als te statisch gezien en de opmerkingen hierop als te irrationeel. Aangezien tradities dynamisch zijn en voortdurend in beweging, moet dit cultureel erfgoed net worden aangepast aan de realiteit van alle leden van de gemeenschap, zonder (on)opzettelijke raciale uitsluiting en/of stigmatisering. Tradities bestaan volgens de definitie immers altijd "in antwoord op hun omgeving, hun interactie met de natuur en hun geschiedenis, en geeft gemeenschappen een gevoel van identiteit en continuïteit, waardoor respect voor culturele diversiteit en menselijke creativiteit wordt bevorderd".

Acties rond inbrengen van de stem van de doelwitten van racisme binnen ons erfgoed

We eisen dat het democratiseren van erfgoed niet enkel meer gaat over het participeren van mensen die doelwit zijn van racisme in de uiteindelijke beleving van het erfgoed. De creatie van culturele incubatieruimtes en nieuwe narratieven die we nu als samenleving kunnen opbouwen zijn noodzakelijk.

Culturele habitats en incubatieruimten zijn nodig om niets verloren te laten gaan van erfgoed van al wie leeft in onze maatschappij. Het initiëren van cultuurspecifieke centra, festivals en andere om anders niet-gearticuleerde en zelfs verborgen culturele thema's te verdiepen, te verbreden en uit te breiden: historische feiten, culturele helden en heldinnen, contextgebonden taal, erfgoed, tradities, levensbeschouwingen, normatieve waarden, kosmologie en spiritualiteit.

Culturele vieringen in de buurt zijn belangrijk. Viering van verschillende religieuze/culturele dagen binnen een hechte familie- en buurtcontext ter versterking van relaties en acties.

Acties rond nieuwe vormen van en betrokkenen bij overdracht van culturele kennis

Overdracht van immateriële culturele kennis. Dit kan bijvoorbeeld door het bevorderen van levende bibliotheken van folklore, mondelinge tradities, verhalen vertellen en gedeelde verhalen

Intergenerationeel betrekken van alle generaties van alle gemeenschappen in ons land. Zo kunnen de grootouders in de schijnwerpers geplaatst worden, door hen de kans te geven hun rijke kennis, herinneringen en anekdotes door te geven aan hun eigen en toekomstige generaties.

Acties rond collectief en intergenerationeel herdenken

Collectief ophalen van herinneringen, herdenken en helen van (intergenerationele) trauma's die door wonden zijn veroorzaakt.

Acties rond culturele kennisuitwisseling via podium

Meer expressie en minder exclusie in films/theater/dans/muziek/poëzie.

Acties rond materieel erfgoed

Materieel erfgoed is de meest zichtbare component en een uiting van erfgoed in de publieke ruimte. Dekolonisering van de openbare ruimte heeft aandacht gehad de laatste jaren, maar is niet voltooid. Kritisch nadenken over de morele vertakkingen van koloniale monumenten die grotendeels ‘onzichtbaar’ zijn voor de massa's wegens gebrek aan sociale relevantie en/of belang. De meeste van deze monumenten werden opgericht door de elite zonder enig overleg met of medezeggenschap van de massa's, in de eerste plaats om hun gemalinnen te eren en in de tweede plaats om hun onrechtmatig verworven rijkdom te legitimeren. Uiteraard zijn er veel historische, culturele en architectonisch esthetische monumenten die behouden moeten worden, maar Hand in Hand staat kritisch tegenover monumenten die niet alleen pijnlijke en traumatische herinneringen blijven oproepen, maar die recentelijk ook een plaats van polarisatie, uitsluiting en stigmatisering zijn geworden.